Ongeslachtelijke voortplanting

‘Er zijn wel zo’n tweeduizend verschillende’ verteld Hanneke van Dijk in een interview op radio 2. Ze heeft het over de Galanthus nivalis of te wel het sneeuwklokje. ’Twee duizend?’ denk ik. En iets in haar stem is de trigger voor mijn nieuwsgierigheid.

Ik weet nooit of ik bij het sneeuwklokje nu aan sneeuw en dus de winter of aan het voorjaar moet denken. Ik raak er van in de war. Het kleine witte tere bloemetje, dat alles trotseert en parmantig tijdens de koudste dagen van het jaar haar kop uitsteekt. Maar toch ook tegelijk met een treurige noot er in. Kijkend naar beneden naar de grond. Is dat van verdriet of van  verlegenheid? Want dat is wel het gevoel dat het tere bloemetje bij me oproept. Teer breekbaar en tegelijk eigenlijk zo sterk. Sterker dan de andere bloemen want zij trotseert de sneeuw, de ijzige kou. Zij laat een glimlach verschijnen en kondigt als eerste aan dat het voorjaar er zeker weer aan komt. Ik weet niet of de Galanthus Nivalis mannelijk of vrouwelijk is. Maar voor mij is ze een beetje als de koningin. Een sterke vrouw die haar mannetje wel staat en alles overwint.
 
Ik hoor Hanneke praten over groene vlekjes en de verschillende soorten en dat een sneeuwklokje met een omhoog geheven bloem helaas de bijzondere naam ‘Viagra’ zoals geopperd door de oude humorvolle Engelsman niet mocht krijgen. En even hou ik mijn adem in als ze verteld over een bolletje dat 100 Engelse pond kost en je dan nog maar moet afwachten of hij volgend jaar weer bloeit. Je moet inderdaad wel een Galanthofiel zijn om zoveel geld neer te leggen voor een klein bolletje. Hoewel, hoeveel geld is volmaaktheid waard.  

Om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen, google ik er eenmaal thuis lustig op los. En zo leer ik dat het gewone sneeuwklokje, de Galanthus nivalis dus, maximaal 25 cm hoog is en stamt uit de bolgewassenfamilie van de Amaryllidaceae, de narcis. Ze bloeien van januari tot april en De bloemen hebben elk een eigen bloemstengel. Voor minder doen ze het niet. En hun ‘kopjes’ hangen droevig naar beneden. Elke bloem heeft zes bloemdekbladeren waarvan de buitenste drie langwerpig en blauwachtig groen zijn en de binnenste drie omgekeerd hartvormig. Kijk daar is het dan. Ik wist dat er iets moest zijn waardoor ik een zwak heb voor deze bloemen.

 
Er worden twee variëteiten onderscheiden. De Galanthus nivalis , waarvan alleen de binnenste drie bloemdekbladen een groene of gele vlek aan het uiteinde hebben, en de Galanthus nivalis scharlockii waarvan alle bladen een groene of gele vlek hebben. Ik moet eerlijk bekennen dat ik de vlekken helemaal nooit gezien had. Vlekken klinken niet als sneeuwklokjes. Vlekken klinken als niet volmaakt. Voor mij zijn sneeuwklokjes volmaakt en wit. Maar ook dat blijkt niet waar te zijn. Je merkt het als je het bloemblad tussen je vingers fijnknijpt of wrijft, zo’n fijngeknepen bloemblad blijkt glashelder te zijn, doordat de luchtbelletjes die tussen de bladcellen zitten, dan weggeperst zijn. Het is deze lucht die het invallende licht in alle richtingen weerkaatst, waardoor wij mensen het bloemblad als wit waarnemen. Waarschijnlijk zijn ze door hun onvolmaaktheid zo volmaakt.

Het meest bijzondere van deze bloemen vind ik wel de manier waarop ze zich voortplanten. Doordat de bloei zo vroeg in het voorjaar is, is kruisbestuiving door insecten niet voor de hand liggend, hoewel wel mogelijk. Een aantal vermenigvuldigd zich doordat de zaden door mieren versleept worden. Maar veruit de belangrijkste vorm gaat via ongeslachtelijke voortplanting.  Simpelweg de vermeerdering van bollen. Even vraag ik me af hoe dat er uit zou zien bij de mens. Want daarvan zijn er toch echt een aantal waarvan ik hoop dat zij zich nooit ongeslachtelijk zullen voortplanten, erger nog……. Waarvan ik hoop dat zij zich nooit zullen voortplanten. Aan de andere kant ken ik ook mooie mensen. Het soort waarbij nog zoveel lucht aanwezig is. Waardoor ze het licht in alle richtingen laten weerkaatsen. Het soort dat je liever niet laat kruis bestuiven, gewoon omdat ze in al hun onvolmaaktheid zo volmaakt zijn.